• Hallo Bezoeker, Het is ons opgevallen dat je nog geen bericht gemaakt hebt! Waarom neem je niet even de tijd om jezelf voor te stellen en nieuwe vrienden te maken.

Muzieksystemen in je woning

Alles dat je moet weten over Muzieksystemen in je woning

Muzieksystemen in je woning

Multimedia Netwerk

Nu we alle componenten van een hifi/home theater hebben besproken, kunnen we eens kijken hoe die componenten allemaal met elkaar te verbinden. Een hoogwaardige hifi/TV surround installatie vraagt wel wat planning m.b.t. het aanleggen van een multimedia netwerk. We kunnen een multimedia netwerk opsplitsen in drie delen:

  • Aansluitingen tussen de onderlinge HT/HIFI componenten (meestal HDMI kabels)
  • IP¨of Computernetwerk aansluitingen (ethernet kabels)
  • Luidspreker aansluitingen (Luidspreker kabels)

Aansluitingen tussen de onderlinge componenten

De tekening van de eerste pagina kan daarbij helpen.

Zoals eerder aangegeven is bij een systeem met losse componenten de versterker de basis. Alle bijkomende toestellen worden met de versterker verbonden. Hou rekening met het volgende:

  • Een moderne AVR of HIFI versterker combineert de voorversterker, eindversterker en netwerkspeler in één toestel- aangegeven met de rode stippellijn op de tekening. De HDMI en RCA verbindingen die binnen het kader vallen worden dan intern in het toestel gemaakt bij de fabricage dit rechtstreeks met koperverbindingen in de elektronica. je moet dit dus zelf niet doen.
    Enkel een verbinding met 2 luidsprekers via luidsprekerkabels is dan voldoende om van digitale muziek en TV/FILM te kunnen genieten.
  • Wens je ook CD’s/DVD/ BR te kunnen spelen dan moet je die nog apart aankopen. De CD speler wordt dan net zoals een TV a.d.h.v. een HDMI kabel met de versterker verbonden.
  • Indien je een versterker koopt met een ingebouwde netwerkspeler, kan je de ethernet kabel rechtstreeks op de versterker aansluiten.
  • Bijna altijd worden HDMI kabels gebruikt om muziek componenten (cd speler, blu-ray speler, TV, telenet digicorder, etc...) met de versterker te verbinden, andere mogelijkheden zijn onder meer coax kabels en optische audioverbindingen.

  • Een RCA kabel is een coaxkabel om – onder meer – een verbinding te maken tussen de versterker en een subwoofer of eindversterker.
  • Antenne voor FM radio & TV worden ook via een coaxkabel verbonden.

IP of Computernetwerk aansluitingen

De netwerkverbinding op de versterker, NAS, netwerkspeler etc.. zijn een onderdeel van het computer thuisnetwerk in je woning. Dit netwerk voorziet een koppeling met het internet en is gebaseerd op het TCP/IP protocol. De fysieke verbindingen worden gemaakt met ethernet kabels.

  • Ethernet kabels zijn koperdraad (UTP of STP) verbindingen die gebruikt worden om internet en dataverbindingen te maken tussen PC, TV, radio en netwerkspelers.
    Een ethernet-netwerk van kabels is is een stervormig netwerk. Alle verbindingen worden gemaakt met een router of switch. Deze wordt op de tekening in het “centrum” van de ster getekend. Op de uiteinden de aftappunten in de kamers van je woning. Voorzie ten minste één ethernet aansluiting in elke kamer van je woning. In de leefruimte of multimediahoek kan je het beste 2 aansluitpunten voorzien daar waar je je TV/multimedia installatie denkt te plaatsen.
    De onderstaande figuur maakt dit duidelijk. De router zal logische verbindingen maken tussen de verschillende eindpunten om de data van punt A (vb. NAS) naar B (vb. versterker) te brengen.

  • Een router en switch kan je het beste plaatsen in een berging, kelder of zolder. Meestal worden deze dicht bij de binnenkomende nutsvoorzieningen, TV en internet verbindingen in je woning geplaatst. De onderstaande foto maakt dit duidelijk. Voorzie minstens 1m² op het multiboard of in de elektriciteitskast:

  • Eens je hebt bepaald waar de router en aftappunten in de kamers moeten komen, kan je de ethernet kabels laten aanbrengen. Ethernet Kabels kunnen het beste door de elektricien aangebracht worden in kabelgoten. Deze kabelgoten worden geplaatst in de muren en vloeren van je woning. Het beginpunt is steeds bij de router/switch,het eindpunt is de aftakdoos in de kamer!

Een systeem met actieve luidsprekers – zoals vb. besproken in multiroom - zal zowel de versterker en luidspreker componenten met elkaar bundelen in één “doos”. Je hebt dus geen luidsprekerkabel nodig. In dit geval zal je enkel ethernet verbinding moeten maken naar de luidspreker(s). Deze verbinding kan via een kabel in het ethernet aftappunt, of wireless via Wifi. De luidsprekers worden op die manier een onderdeel van je thuisnetwerk.

De onderstaande figuur laat zien hoe je meerdere SONOS luidsprekers kan koppelen met je (telenet)router met ethernet kabels.


Indien het systeem wifi ondersteund, en je gebruikt meerdere actieve luidsprekers is het vaak voldoende een ethernet verbinding met één luidspreker te maken. De extra luidsprekers worden dan gekoppeld met draadloze technologie (WIFI) met de eerste luidspreker,het SONOS draadloos netwerk, of je draadloze thuisnetwerk.

Luidspreker aansluitingen (Luidspreker kabels of Wifi)

Bij een systeem met passieve luidsprekers zal je luidsprekerkabels moeten voorzien. Je zal een netwerk met “luidsprekerkabels” moeten bouwen. Dit luidspreker-netwerk is net, zoals het eerder besproken thuisnetwerk, stervormig . Maar in dit luidspreker-netwerk staat de versterker centraal.
Op de eindpunten van de “armen” komen dan de luidsprekers.
Voorzie vanaf je multimedia hub (daar waar je versterker zal komen te staan) leidingen naar de verschillende luidsprekers. Luidsprekerkabels moeten een diameter hebben van minstens 3 mm diameter, beter nog is 5 mm te gebruiken. De luidsprekerkabels worden aan de versterker en luidsprekers bevestigd via een bananenplug ofwel er rechtstreeks aan geschroefd. Meestal staan beide front luidsprekers en de centerluidspreker dicht bij de TV. Deze kunnen dan verborgen worden in een TV kast of een voorzetwand en onzichtbaar worden aangesloten op de versterker. Voor de surround luidsprekers en luidsprekers in vb. bureel badkamer enz.. is het beter deze leidingen op voorhand in de muren te laten voorzien. Soms kunnen deze ook nog op latere datum achter de muurplaten worden voorzien.
Belangrijk is dat je op voorhand moet weten waar de multimedia hub (versterker, cd speler, tv etc..) gaat komen te staan. Onthoud daarbij dat voor een luidspreker netwerk alle kabels naar de versterker moeten komen.

Luidspreker systemen hebben een zeer lage weerstand, de inwendige weerstand van de kabel gaat daardoor een rol spelen. De impedantie van de luidsprekers is het uitgangspunt, dit kan b.v. 4 of 8 Ohm zijn, deze waarde is terug te vinden op de luidsprekers of in de handleiding van de luidsprekers. Daarnaast is de lengte van de kabel van belang, maar ook het vermogen van de versterker. In de linkerkolom staat de uitwerking van de berekeningen van de kabelweerstand in relatie tot de kabellengte bij een gegeven ader oppervlak voor 4 en 8 Ohm luidsprekers. In de rechterkolom vind je een benadering van het maximum vermogen van een gegeven ader oppervlak. Heb je 10 meter kabel nodig en levert uw versterker maximaal 300 Watt bij 8 Ohm, dan heeft u volgens de linkerkolom 0,75 mm2 nodig, volgens de rechter kolom, 1,5 mm2, in dit voorbeeld geval kiest je dus 1,5 mm2.

In het algemeen wordt 15 à 20 meter als maximale lengte genoemd, langere kabels zullen invloed hebben op de hoge tonen weergave. Ik zou je ook adviseren om steeds een dikkere kabel dan nodig te voorzien, dat kost niet zoveel meer en je zal later steeds je systeem nog kunnen uitbreiden.

Dit lijkt wel allemaal veel gedoe, maar later kan je daar veel plezier aan beleven.
Zelfs indien je geen surround opstelling overweegt kan het toch nog op later tijdstip een voordeel bieden. De kosten voor deze kabels en aansluitpunten zijn ook niet zo hoog, zeker niet in vergelijking met de totale kost van de elektrische installatie in je woning. Eventueel zou je enkel de kabels kunnen voorzien, dit zonder aansluitingen. Op de plaatsen waar later een aansluiting zou komen, kan je dan een klein elec doosje (4 op 4 cm, te verkrijgen in elke brico;-) voorzien in de muur en dit laten bepleisteren. Als je die voorzieningen nu niet zou plaatsen zal je later beperkt zijn in de keuze van technieken en producten.

Een surround sound luidspreker-configuratie

Heb je besloten om een volwaardige surround opstelling te maken in je TV kamer of leefruimte, hou dan rekening met een aantal basis principes van filmgeluid:



Bovenstaande plaatjes duiden een standaard Dolby 5.1 surround sound opstelling in de ruimte. Dolby audio technologie is een bedrijf dat is gespecialiseerd in audio compressie en weergave. Dolby Labs werd opgericht door Ray Dolby in Engeland in 1965. In 1976 verplaatste hij het bedrijf naar de Verenigde Staten. Dolby gebruikt onderstaande schematische voorstelling om aan te geven hoe je de luidsprekers moet plaatsen t.o.v. de luisterpositie, de zogenaamde sweet spot:

Op de website van dolby vind je meer uitleg: http://www.dolby.com

Een film track gemixt in dolby surround 5.1 maakt gebruik van 5 gewone kanalen en 1 LFE (subwoofer) kanaal. Het geluid wordt bijgevolg op de volgende manier afgespeeld:

  • Filmmuziek, alsook geluiden van objecten in beeld (vb. voorbijrijdende wagen) worden afgespeeld op de front luidsprekers Links (L) en rechts( R). Dialoog dat zich afspeeld op de linker of rechterzijde van het beeld nemen ze ook voor hun rekening.
  • bijna alle dialoog vindt plaats op de centerluidspreker (C). Bijkomend zal deze luidspreker ook een stuk van de muziek en geluidseffecten die zich in het midden van het beeldscherm bevinden, afspelen.
  • Een subwoofer (sub) is handig om goed de diepe bastonen weer te geven, bijkomend kan een subwoofer de filmbeleving naar een hoger niveau brengen, je zal niet enkel het geluid horen maar ook voelen. Hierbij moet wel worden gezegd dat ook vloerstaanders perfect in staat zijn om je van je sokken te blazen.
  • Sfeergeluiden (vb. regen, drukke straat, ontploffing) worden op alle luidsprekers geprojecteerd dus ook de achterste surround luidsprekers (Ls & Rs).

Dit kan nog verder worden uitgebreid met meerdere kanalen. Een dolby surround 7.1 levert nog twee extra kanalen, een luidspreker positie links en rechts achter de luisterhoek. Dolby ATMOS levert nog 2 tot 4 extra hoogte kanalen, deze worden aangeduid door een extra cijfer. Vb. 7.1.2 is een opstelling met 7 luidsprekers, 1 subwoofer, en 2 plafondluidsprekers en ga zo maar door....


De technologie met betrekkingen tot deze standarden staat ook niet stil, waar er nu nog voornamelijk gewerkt wordt met een aantal “vaste” kanalen voor het bepalen van de luidspreker posities, verschijnen er nieuwe standaarden die werken met geluidsobjecten. Het voordeel is dat de positie van de luidsprekers minder belangrijk worden.Voor soundbars zou dit een bijkomend voordeel kunnen bieden.

Het lijstje van mogelijkheden is lang, maar een 5.1 opstelling is zo een beetje de norm.

Tips voor een goede plaatsing

Daar de meeste (binnenhuisarchitecten het niet zo hebben begrepen op luidsprekers wil ik hier toch een aantal – naar mijn mening - mooie cases laten zien, dit alles met boekenplank of vloerstaanders. Mits enig zoekwerk naar het juiste type speaker, kan dit net een extra cachet aan de ruimte geven. Luidsprekerfabrikanten zoals Focal, Monitor Audio, Bowers & Wilkins, Dali, etc... doen er alles aan om mooie afgewerkte producten in de markt te plaatsen. Deze zijn meestal beschikbaar in verschillende fineer en pianolak afwerkingen.


 

 

 

De volgende tabel geeft een overzicht van de plaatsingsmogelijkheden voor een optimale Dolby surround 5.1 opstelling. Hou er rekening mee dat je voor alle systemen - HT, soundbar en Surround sets - dezelfde regels zal moeten toepassen m.b.t. plaatsing van luidsprekers. De volgende paragrafen helpen je op de juiste weg.


 

De front stage: Front en center Luidsprekers

Front Speaker Alignment

De front en center luidsprekers plaats je het beste niet al te ver af van je beeldscherm. De center steeds net onder de tv. Een mooi voorbeeld hiervan zie je op de foto hiernaast. Dit kan natuurlijk ook met klassieke luidsprekers. Als je deze luidsprekers te ver af plaatst van je TV dan krijg je een splitsing tussen het beeld en het geluid, dit zal niet natuurlijk overkomen. Bepaalde modellen (vloerstaander of boekenkast) kunnen soms verder staan als ze een breed geluidsveld creëren, dit zal je zelf moeten ervaren.

De luidsprekerkabels van deze luidsprekers moeten niet noodzakelijk in de vloer zitten, je kunt deze meestal wel wegwerken in een TV meubel. Hetzelfde voor de subwoofer (sub).
Wil je TV rechtstreeks aan de muur hangen en niet op een meubel plaatsen, dan kan het wel interessant zijn om de leidingen in de muur weg te werken.

Zorg er ook voor om de luidsprekers in een lijn van het beeldscherm te plaatsen, zoals in figuur (A). Beter nog is om de center-luidspreker net iets achter de lijn van de fronts te plaatsen (B). Onthoud hierbij om de center luidspreker zeker niet dichter dan de fronts te plaatsen!

Een soundbar plaats je steeds net onder je TV, het beste in lijn met het beeldscherm.
Een soundbar kun je gebruiken in combinatie met een Subwoofer. De soundbar zal dan de plaats innemen van de fronts,center en surround luidsprekers. Ben je niet tevreden met de surround beleving, of laat je zit/leefruimte geen optimale reflectie toe, dan kan je bij sommige fabrikanten ook aparte surround luidsprekers kopen.

Speaker Angles

Kijkhoek: Beide fronts, links en rechts plaats je ideaal in een hoek van 45° tot 60°. Voor muziek mogen ze eerder op 60° staan voor film is het soms beter ze dicht bij het beeldscherm te plaatsen, meestal is dit een hoek van 40° tot 50° ideaal. Een goede tip is dat de afstand tussen de twee front luidsprekers ong. 2/3 mag zijn van de afstand tussen jou en het beeldscherm. Zit jij op 3 meter van je beeldscherm, dan kunnen de luidsprekers op ong. 2 meter uit elkaar staan, elk 1 meter verwijderd van de middellijn.

Bij een stereo muziek opstelling , moet je een luisterdriehoek creëren tussen jezelf en de twee fronts. Hoe er rekening mee de fronts dan niet te ver (meer dan 70° uit elkaar te plaatsen, dit zal het stereobeeld verstoren. Dit kan je goed controleren door te luisteren of de zang steeds net tussen de twee luidsprekers vallen. Kan de zang horen in elke luidspreker afzonderlijk, dan staan deze waarschijnlijk te ver uit elkaar.

Speaker Height

De middentoon en hoge tonen ( tweeter) van de twee front speakers moeten op dezelfde hoogte staan. Ideaal staan deze op oorhoogte.
Gebruik je boekenplan of satellietspeakers, dan moet je die ophangen aan de muur of plaatsen op een statief. Het wordt ook aangeraden om de centerspeaker op die hoogte te plaatsen, dan net boven de TV. Maar meestal wordt deze toch onder de TV geplaatst. Indien mogelijk kun je de centerspeaker iets naar boven richten. De betere AVR’s hebben een dialoog tilt functie, deze kunnen het geluid als het ware virtueel net voor het scherm plaatsen.

Surround luidsprekers

Speaker Locations

De ideale positie van de surround luidsprekers is naast de luisterpositie. Hier aangeven door de grijze luidsprekers naast de zetel.

indien je surround luidsprekers gebruikt bij een soundbar zijn dezelfde regels van toepassing.

Speaker Height

In tegenstelling tot de fronts en center mag je surround ong. 60 cm tot 100 cm boven je oren plaatsen. Dit zal een meer diffuus geluidsbeeld creëren. Het is eigenlijk niet de bedoeling dat je de surround luidsprekers kan horen, ze zijn er enkel om een

Aiming the Speakers


Speaker Angle for Rear-wall Placement

Kan je de surround luidsprekers niet naast de luisterpositie opstellen, dan kunnen deze eventueel achter de luisterpositie geplaatst worden.
Ideaal is om je zetel ong. 1 meter voor de muur te plaatsen. Je kunt de luidsprekers dan ophangen aan de muur, schuin achter de zetel.

je kan dan ofwel de luidsprekers naar elkaar ( A), naar voor (B), of zelfs naar de zijmuren (C & D). Experimenteer hiermee zelf, en bepaal wat je het leukste vind.
Bemerk ook dat opties C en D beter zullen werken indien je 2 parallelle muren hebt om het geluid op te weerkaatsen. Indien je maar over één muur beschikt zoals op het derde plaatje, is het meestal beter te opteren voor A of B, de surround luidsprekers worden dan meestal ook verder uit elkaar geplaatst: Als de ruimte het toelaat zou toch minimaal 4 a 5 meter mogen zijn.
 
Voorzie twee leidingen vanaf je TV tot aan de muur achter je salon of naar de zijmuren. Eentje aan de linker- en eentje naar de rechter-surround luidspreker. Zorg ervoor dat elke leiding een aansluitpunt heeft 20 cm boven de grond en dan nog eens 40 cm vanaf het plafond. Zo zal je later nog kunnen kiezen tussen luidsprekers ophangen aan het plafond, of deze gewoon op een kast of voet plaatsen. Deze aansluitpunten kan je vb. kopen bij Niko en zitten in een doosje net zoals een stopcontact of lichtpunt. Links een foto van een Niko luidsprekeraansluiting:

Speaker Placement for No Adjacent Walls

Heb je helemaal geen muren achter en naast de zitbank, dank aan je nog steeds de surrounds op luidspreker standjes zetten (A), of op een meubelstuk achter de zitbank. Experimenteer ook hier met verschillende posities. Je kan de luidsprekers vb. naar boven richten.

Zelf doen of uitbesteden?

Wil je een high-end HT of Hifi systeem in je woning voorzien als onderdeel van een nieuwbouw of verbouwproject, maar je hebt niet de tijd, goesting of kennis om het zelf te doen, dan kun je je laten bijstaan door een professioneel iemand.
Op basis van budget wensen, en de specifieke ruimtelijke aspecten van je leefruimte of HT kamer, kan in een goede HIFI zaak advies krijgen met betrekking tot het beste type luidspreker, plaatsing van de luidsprekers etc.. . Vaak zit dit inbegrepen in de aankoopprijs van je installatie of luidsprekers. Bijkomend kunnen ze ook tegen een meerprijs een ontwerp maken (voornamelijk dan voor een aparte HT of muziekkamer) alsook de uitvoering voorzien. In dit geval beperkt men zich vaak niet enkel tot de plaatsing van de elementen, maar kan ook de ruimte worden voorzien van klankborden en geluiddempend materiaal. Dit is vaak een veel betere keuze dan het over te laten aan je interieur architect. Deze laatste hebben niet steeds de kennis om dit goed te doen, en beperken zich vaak tot enkel het “wegwerken” van de luidsprekers in de uiterste hoeken van de kamer.

 

  • Gepubliceerd
    4 jan 2018
  • Paginaweergaven
    5.891