Je hebt waarschijnlijk al gehoord van HDR10, het is de nieuwste versie van High Dynamic Range en wordt gebruikt op alle HDR-streamingdiensten, downloads en Ultra HD Blu-rays.
Als gevolg hiervan wordt HDR10 gebruikt door alle content providers en fabrikanten die een hoog dynamisch bereik wensen te ondersteunen. Ondanks dat het verplicht is, heeft HDR10 wel zijn beperkingen omdat het statische metadata gebruikt. Dit betekent dat HDR10-content een enkele set informatie (metagegevens) heeft die betrekking heeft op de hele film, met name het zwartniveau en de piekhelderheid die de gammacurve definieert .
Deze twee items zijn van toepassing op de hele film, maar de werkelijke helderheid varieert van scène tot scène, wat kan resulteren in een suboptimale HDR-ervaring. Dit geldt met name voor minder capabele tv's, waar ze deze metadata moeten vertalen (tone map) met een lagere piekhelderheid en een kleiner kleurengamma in vergelijking met hoe de inhoud daadwerkelijk werd gemaakt werd. De oplossing voor dit probleem is het gebruik van zogenaamde dynamische metadata.
Wat is HDR10+ ?
HDR10 + is een open source en royalty-vrij dynamisch metadata-platform dat gezamenlijk is ontwikkeld door Samsung, Panasonic en 20th Century Fox. Met HDR10 + kunnen makers van content HDR-content produceren met alle voordelen van dynamische metadata, zodat TV's de tone mapping gammacurve per scène kunnen aanpassen - in tegenstelling tot HDR10 die statische metadata gebruikt en dus slechts één gammacurve kan toepassen voor de hele film. Door de tone mappingcurve dynamisch per scène te wijzigen, wordt het uiterlijk van de film geoptimaliseerd voor de mogelijkheden van de tv, waardoor een superieure HDR-kijkervaring wordt geboden. Samsung heeft oorspronkelijk HDR10 + aangekondigd in samenwerking met Amazon, maar dat was gebaseerd op SMPTE 2094-40, wat een industriestandaard is voor dynamische metadata. Deze nieuwe versie van HDR10 + is ook gebaseerd op SMPTE 2094-40 maar bevat verbeteringen en meer flexibiliteit die is ontworpen om de technologie aantrekkelijker te maken voor studio's en fabrikanten.
Hoe werkt Dynamische Metadata?
HDR10 + gebruikt dynamische metadata voor het zwartniveau en de piekhelderheid, waardoor de technologie een andere tonemappingcurve van scène tot scène kan toepassen. HDR10-materiaal past statische metagegevens en tonemapping dezelfde contrast-, gradatie-, helderheid- en kleurverbetering toe op de gehele film. Maar met HDR10 + betekent het gebruik van dynamische metadata met tonemapping dat elke scène individueel kan worden geoptimaliseerd voor een bepaalde tv, waardoor een betere HDR-ervaring wordt verkregen die beter overeenkomt met de oorspronkelijke bedoelingen van de makers.
Op dit moment zijn de belangrijkste supporters van HDR10 + Samsung, Panasonic en 20th Century Fox, die een partnerschap hebben gevormd om HDR10 + te ontwikkelen en promoten via een certificerings- en logoprogramma. De drie bedrijven hebben een licentie-entiteit gecreëerd om het licentieproces te standaardiseren en te formaliseren en zo nieuwe partners aan te trekken, zoals contentproviders en consumentenelektronicabedrijven. Naast Samsung en Panasonic hebben Philips, Hisense en TCL ook publiekelijk verklaard HDR10 + te gebruiken. Wat de inhoud aanbieders betreft, is de enige studio die momenteel HDR10 + ondersteunt 20th Century Fox, maar van anderen wordt verwacht dat ze de technologie volgend jaar zullen gebruiken. Amazon is al begonnen met het gebruik van HDR10 + op zijn videostreamingservice, maar tot nu toe zijn er geen andere serviceproviders bijgekomen.
Is HDR10 + onderdeel van de specificaties voor 4K Ultra HD Blu-ray Disc?
Nee, HDR10 + maakt momenteel geen deel uit van de specificaties voor 4K Ultra HD Blu-ray, maar Samsung heeft de Blu-ray Disc Association (BDA) voorgesteld om deze toe te voegen. Er is geen technische reden waarom HDR10 + niet kan worden toegevoegd aan de specificaties van Ultra HD Blu-ray en omdat schijven eenvoudig te produceren zijn omdat het proces sterk lijkt op het huidige proces dat al gebruik maakt van HDR10, waarvoor een extra hulpmiddel nodig is om de dynamische metadata toe te voegen. Hoewel het relatief eenvoudig is om HDR10 + toe te voegen aan de specificaties voor Ultra HD Blu-ray, moet alle BDA-leden hiermee akkoord gaan. Dit kan enige tijd duren. De enige studio die op dit moment heeft aangekondigd Ultra HD Blu-ray-schijven met HDR10 + uit te brengen is 20th Century Fox, hoewel ze dit uiteraard niet zullen kunnen doen voordat de technologie daadwerkelijk aan de specificaties is toegevoegd.
Wat is Dolby Vision?
Dolby Vision is een andere versie van HDR met dynamische metadata, het is gebaseerd op de industriestandaard SMPTE 2094-10 en lijkt in de meeste opzichten sterk op HDR10 +. Het belangrijkste verschil is dat Dolby Vision een technologie is die eigendom is van Dolby en dus een closed-source architectuur gebruikt met licentiekosten. Dolby Vision maakt gebruik van een HDR10-basislaag en voegt een extra laag dynamische metadata toe, net als HDR10 +, maar gebruikt ook 12-bits videodiepte in tegenstelling tot de 10-bits video die wordt gebruikt met HDR10 + en kan worden geleverd via HDMI 1.4 en hoger .
Dolby Vision is opgenomen als onderdeel van de specificaties voor Ultra HD Blu-ray en studio's zoals Sony, Universal, Paramount en Lionsgate hebben al 4K-schijven uitgebracht in Dolby Vision, en Warner is van plan binnenkort te beginnen. Dolby Vision is ook beschikbaar via Apple's iTunes en wordt gebruikt door videostreamingservices zoals Netflix, Amazon en Vudu. Alle grote studio's, met uitzondering van 20th Century Fox, bieden Dolby Vision via videodownload- en streamingdiensten.
Dolby Vision heeft ook goede fabrikantondersteuning bij LG, Sony, Toshiba, Loewe, B & O, Vizio en Funai, allemaal met tv's die het formaat ondersteunen en LG, Funai, Cambridge Audio en Oppo maken ook Ultra HD Blu-ray-spelers met ondersteuning voor Dolby Vision . Veel van de fabrikanten van AV-receivers ondersteunen nu Dolby Vision voor HDMI-doorvoer en meest recentelijk heeft Apple aangekondigd dat hun nieuwe 4K Apple TV Dolby Vision zal ondersteunen, wat ongetwijfeld het bewustzijn van het formaat bij het publiek aanzienlijk zal vergroten.
Wat zijn de verschillen tussen Dolby Vision en HDR 10+ ?
Zoals eerder vermeld, zijn beide technologieën gebaseerd op dezelfde HDR PQ-curve met toevoeging van dynamische metadata, maar hoe dit wordt bereikt is anders. Dolby's technologie is een closed-source platform, wat betekent dat alle tv's centraal moeten worden afgestemd en gecertificeerd door Dolby. Sommige tv-fabrikanten zijn terughoudend om zoveel controle aan Dolby over te dragen en zijn van mening dat dit de innovatie onderdrukt. Het open-source karakter van HDR10 + betekent dat fabrikanten de technologie zelf kunnen ontwikkelen en hun eigen expertise kunnen inbrengen in de implementatie van dynamische metadata. Andere echter, zoals de Dolby-benadering, die, bij gebrek aan een overeengekomen standaardisatie van de industrie, op zijn minst enige samenhang brengt in de indeling, distributie en weergave van HDR-inhoud met dynamische metadata.
Het andere grote verschil tussen HDR10 + en Dolby Vision is dat de eerste vrij van rechten is, terwijl de laatste de betaling van licentiekosten aan Dolby met zich meebrengt. Dolby Vision gebruikt wel 12-bits videodiepte in vergelijking met de 10-bits video die op HDR10 + wordt gebruikt, maar het is de moeite waard om erop te wijzen dat er momenteel geen 12-bits beeldschermen beschikbaar zijn en ze worden pas over enkele jaren verwacht. Dolby Vision kan worden geleverd via HDMI 1.4 of hoger, maar voor HDR10 + is mogelijk HDMI 2.1 vereist, hoewel dit nog bevestigd moet worden. Dolby Vision heeft het voordeel dat het wordt opgenomen in de specificaties voor Ultra HD Blu-ray en in feite zijn er zowel Dolby Vision-spelers als -schijven al beschikbaar. HDR10 + moet aan de Ultra HD Blu-ray-specificaties worden toegevoegd voordat spelers of schijven worden uitgebracht en zelfs worden vrijgegeven.
Dolby Vision heeft meer ondersteuning als het gaat om videostreaming met Netflix, Amazon, Vudu en iTunes die allemaal de technologie ondersteunen, terwijl alleen Amazon momenteel van plan is om HDR10 + te ondersteunen. Hetzelfde geldt voor studiosteun, Sony, Warners, Disney, Universal, Paramount en Lionsgate bieden allemaal Dolby Vision-content en alleen 20th Century Fox is momenteel van plan om HDR10 + te ondersteunen. Wat tv-fabrikanten betreft, is de splitsing ongeveer 50/50, maar de aankondiging dat de nieuwe 4K Apple TV Dolby Vision zal ondersteunen, is zeker een boost voor de technologie.
Hoe haal ik HDR10+ in huis?
Samsung heeft al aangekondigd dat ze HDR10 + zullen opnemen op hun 2018-modellen en dat veel van hun 2017-modellen en sommige van hun 2016-modellen ondersteuning zullen toevoegen via een firmware-update. Panasonic neemt de technologie op al hun 2018-tv's op en voegt deze toe aan hun 2017-modellen van de EX750 en hoger via een firmware-update. Philips, Hisense en TCL zijn ook van plan om HDR10 + toe te voegen aan hun 2018-modellen en mogelijk ook enkele van hun 2017-modellen. Omdat HDR10 + nog moet worden toegevoegd aan de Ultra HD Blu-ray-specificaties, is het onmogelijk om te weten of bestaande spelers HDR10 + kunnen ondersteunen, maar we kunnen zeker verwachten dat Samsung en Panasonic de 2018-spelers hun technologie zullen toevoegen zodra de specificaties zijn bijgewerkt . Wat betreft 20th Century Fox, hoewel ze van plan zijn om Ultra HD Blu-ray Discs met HDR10 + uit te geven, zo snel als praktisch mogelijk is, kan dit veranderen nu ze door Disney zijn gekocht. In de tussentijd is Amazon de enige bekende bron van werkelijke HDR10 + -inhoud, die de technologie aan hun streamingservice heeft toegevoegd.